Verslechtert het ‘skippen’ van je ontbijt je sportprestatie?

Ontbijten, ja of nee?

Voor sommigen is het ontbijt de belangrijkste maaltijd van de dag, terwijl anderen geen hap door hun keel krijgen in de ochtend. Maar welke invloed heeft het wel of niet nemen van een ontbijt eigenlijk op je sportprestaties? Je kan je misschien voorstellen dat het moeilijk wordt om zonder ontbijt, en dus op nuchtere maag, een intensieve duurinspanning te leveren. Maar maakt het uit of je een ontbijt neemt wanneer je pas later in de middag een inspanning moet leveren? Je hebt in principe genoeg tijd om het ontbijt ‘in te halen’ met de lunch, toch? Een studie van Britse wetenschappers zocht dit verder uit!

De studie opzet

De deelnemers in deze studie waren getrainde en competitieve duuratleten die normaal gesproken gewend waren om dagelijks een ontbijt te nemen. De ene keer kregen de deelnemers een ontbijt dat 20% van hun dagelijkse energiebehoefte omvatte en een lunch dat 30% van hun dagelijkse energiebehoefte omvatte. De andere keer kregen de deelnemers alleen een lunch dat 50% van hun dagelijkse energiebehoefte omvatte. Beide keren hadden deelnemers voordat ze een inspanning moesten leveren dus evenveel voedingsstoffen binnen. Alle deelnemers moesten later in de middag tussen 17.00 en 19.00 uur 20 km zo snel mogelijk afleggen op de fiets (een ergometer). Dit deden zij één keer met ontbijt en een week later nog een keer zonder ontbijt (of andersom).

Wat was het resultaat?

Er werd gekeken wat het verschil was tussen de ontbijtgroep en de geen-ontbijtgroep in de snelheid van de inspanning en het vermogen waarmee de deelnemers de test aflegden. Het bleek dat het vermogen waarop de inspanning werd uitgevoerd 3% lager was bij de geen-ontbijtgroep in vergelijking met de groep die wel ontbeten had. Het gevolg was dat de geen-ontbijtgroep langer de tijd nodig had om de 20 km af te leggen (1).

Wat betekent dit?

Het blijkt dus dat het belangrijk is om ’s ochtends een ontbijt te nemen, zelfs als de inspanning pas later op de dag zal zijn. Het ‘inhalen’ van het ontbijt met de lunch lijkt niet te kunnen compenseren voor het overslaan van het ontbijt. Een echte verklaring voor dit resultaat lijkt er nog niet te zijn, dus er is meer onderzoek nodig op dit gebied. Er wordt gedacht dat de verminderde prestatie van de geen-ontbijtgroep te maken heeft met de timing van het nemen van de maaltijd (pas later op de dag). De grote hoeveelheid voedsel die bij de lunch gegeten moet worden zorgt er wellicht voor dat de maaglediging en vertering nog niet voltooid zijn vlak voor de inspanning. Hierdoor zouden de glycogeenvoorraden (opslag van koolhydraten in het lichaam) niet optimaal zijn bij de start van de inspanning.

Take home

Om optimaal te kunnen presteren tijdens een duurinspanning later op de dag lijkt het belangrijk om een koolhydraatrijk ontbijt te nemen. Het compenseren voor het ‘skippen’ van een ontbijt tijdens de lunch lijkt niet te werken.

Metcalfe RS, Thomas M, Lamb C, Chowdhury EA. Omission of a carbohydrate-rich breakfast impairs evening endurance exercise performance despite complete dietary compensation at lunch. European Journal of Sport Science. 2020:1-9.